Tomasz Hońdo, CFA
Starszy Ekonomista Quercus TFI S.A.
Powrót ISM Manufacturing powyżej granicy 50 pkt. to powód do świętowania. Z drugiej strony, po przeszło 10-procentowej, zdecydowanie ponadnormatywnej jak na rok wyborczy zwyżce S&P 500 w I kwartale i w warunkach silnego technicznego wykupienia pojawia się pytanie o ewentualną głębszą korektę.
Bądź na bieżąco! Zapisz się na NEWSLETTER
I kwartał okazał się dla amerykańskiego S&P 500 wyjątkowo udany, przynosząc zwyżkę o ponad 10 proc. To zadziwiająco dobry wynik, biorąc pod uwagę, że pierwsze trzy miesiące typowego roku wyborczego w USA były dla giełdowego indeksu, średnio rzecz biorąc, bezproduktywne. Co więcej, S&P 500 w ciągu pierwszego kwartału urósł wyraźnie więcej niż w trakcie całego (!) typowego czwartego roku tzw. cyklu prezydenckiego (średni rezultat w powojennej historii to 7,3 proc.).
Rys. 1. S&P 500 w ciągu jednego kwartału urósł o więcej niż w trakcie całego typowego roku wyborczego
Źródło: Qnews.pl, S&P Global.
Techniczne wykupienie
Ta ponadnormatywna, imponująca zwyżka z I kwartału pozostawiła po sobie silne techniczne wykupienie. Popularny oscylator RSI, liczony w oparciu o dane tygodniowe, zakończył ostatni tydzień kwartału na poziomie niemal równym 79 pkt., co jest zjawiskiem dość rzadko spotykanym. Tylko symbolicznie wyższą wartość oscylator osiągnął na szczycie przed covidowym krachem w styczniu 2020, choć trzeba też przyznać, że ponad sześć lat temu, w styczniu 2018 (w okresie pamiętnej ekscytacji „goldilocks” w gospodarkach), wspiął się aż w okolicę 90 pkt. (!), zanim nadeszła gwałtowna realizacja zysków. Innymi słowy, na Wall Street pachnie ryzykiem solidnej korekty po fenomenalnym rajdzie, choć jak zwykle bardzo trudno jest przysłowiowo złapać górkę rynkowej euforii.
Rys. 2. Silne techniczne wykupienie grozi nagłą realizacją zysków, ale nigdy nie wiadomo, ile rynek może się jeszcze wspiąć do tego momentu
Źródło: Qnews.pl, S&P Global. Dane do 28 marca.
Dlaczego amerykańskie akcje mają za sobą tak dobry I kwartał, który notabene przypieczętował też półtora roku hossy trwającej od jesieni 2022? Inwestorzy zyskali właśnie kolejne argumenty wpisujące się w coraz popularniejszą – jak wynika choćby z ostatnich edycji globalnego sondażu Bank of America – narrację o „miękkim lądowaniu” gospodarki, mimo najwyższych od lat stóp procentowych.
ISM wreszcie powyżej 50 pkt.
Głośnym echem odbił się najnowszy odczyt przemysłowego barometru ISM Manufacturing PMI, który w marcu, po raz pierwszy od siedemnastu miesięcy, powrócił powyżej poziomu 50 pkt., czyli umownej granicy oddzielającej fazy wzrostu i recesji w przemyśle.
Jeśli przyjrzymy się danym historycznym, okaże się, że powrót ISM powyżej progu 50 pkt. był z reguły umiarkowanie pozytywnym sygnałem. Jak pokazujemy na wykresie, po takim sygnale ISM typowo kontynuował zwyżkę. Gdyby trzymać się dosłownie zaprezentowanej uśrednionej ścieżki, to należałoby oczekiwać, że aż do przełomu 2024/25 przemysłowy barometr będzie w fazie najszybszego wzrostu (potem dynamika nieco osłabnie, a w drugiej połowie 2025 zacznie zakręcać, najpierw powoli, w drugą stronę).
Rys. 3. Powrót ISM powyżej 50 pkt to sygnał prowzrostowy, z zastrzeżeniem, że tym razem S&P 500 wyjątkowo wcześnie zaczął dyskontować to odbicie
Źródło: Qnews.pl, S&P Global, ISM.
Doceniając pozytywny wydźwięk tych wydarzeń, również i w tym miejscu należy jednak zwrócić uwagę, że S&P 500 także pod tym względem zdecydowanie wyszedł przed szereg w porównaniu z historycznymi prawidłowościami. Nasz wykres dowodzi, że typowy wzorzec był następujący: powrotowi ISM powyżej granicy 50 pkt. towarzyszył równoległy wzrost 12-miesięcznej dynamiki giełdowego indeksu.
Rekordowe wyprzedzenie
Tymczasem już teraz dynamika S&P 500 jest spójna z dużo wyższymi niż obecnie wartościami ISM, sięgającymi raczej 60 pkt. (co świadczyłoby o silnym rozgrzaniu koniunktury), a nie dopiero 50 pkt. To efekt tego, że tym razem ceny akcji dużo szybciej niż historycznie zabrały się za dyskontowanie odbicia w gospodarce. Zauważmy, że o ile dołek ISM ukształtował się w czerwcu 2023, to dołek dynamiki S&P 500 miał miejsce już w grudniu 2022, a więc aż pół roku wcześniej.
To rekordowe wyprzedzenie samo w sobie nie musi jeszcze stanowić zagrożenia, pod warunkiem, że ISM rzeczywiście będzie kontynuował wspinaczkę. Z drugiej strony, tak daleko idące dyskontowanie odbicia w gospodarce tworzy ryzyko rozczarowań w przypadku, gdyby coś poszło jednak nie po myśli (a pamiętajmy, że wszystko to rozgrywa się przecież w środowisku wysokich stóp procentowych).
Reasumując, ponadnormatywne tempo zwyżki S&P 500 w I kwartale ma bez wątpienia pewne podstawy fundamentalne – o czym świadczy powrót ISM Manufacturing powyżej granicy 50 pkt. – ale silne techniczne wykupienie rodzi obawy przed ryzykiem korekty. Tym bardziej, że w ciągu zaledwie jednego kwartału giełdowy indeks „skonsumował” z nawiązką zyski z całego typowego roku wyborczego w ramach tzw. cyklu prezydenckiego.
Co po tak udanym I kwartale w roku wyborczym?
W ostatnim półwieczu co najmniej tak mocną zwyżkę S&P 500 w I kwartale roku pod znakiem wyborów prezydenckich w USA odnotowaliśmy tylko dwukrotnie – w latach 2012 i 1976 (odpowiednio o 12 proc. i 13,9 proc.). Co działo się potem w pozostałej części roku? Indeks zyskał odpowiednio 1,3 i 4,6 proc., a więc już stosunkowo niewiele. Rezultaty są nieco lepsze, jeśli przestaniemy się ograniczać tylko do lat wyborczych i weźmiemy pod uwagę wszystkie co najmniej tak udane pierwsze kwartały dowolnego roku – wtedy średnia zmiana S&P 500 w pozostałej części roku wynosi +6,1 proc. (dane za pół wieku).
Powyższy artykuł stanowi zaktualizowaną wersję materiału, jaki ukazał się w Gazecie Giełdy i Inwestorów "Parkiet" - prawa do publikacji zastrzeżone.
