Tomasz Hońdo, CFA
Starszy Ekonomista Quercus TFI S.A.
Krajowy rynek akcji zapewne miał w I półroczu sporo racji, dyskontując z wyprzedzeniem spodziewany przez ekonomistów wzrostowy kierunek dynamiki polskiego PKB w kolejnych kwartałach. Ale skala oczekiwań gospodarczych implikowanych przez wystrzał WIG-u wydaje się bardzo optymistyczna.
Bądź na bieżąco! Zapisz się na NEWSLETTER
Zapraszamy też do śledzenia naszych komentarzy na Twitterze
Koniec półrocza to dobra okazja, by bliżej przyjrzeć się zależnościom między polskimi akcjami, a tym, co dzieje się w rodzimej gospodarce. Jak z tego punktu widzenia interpretować fakt, że 12-miesięczna zmiana WIG-u jest w końcówce czerwca (w chwili pisania tego artykułu) w okolicach +25 proc.? Jednocześnie efekt niskiej bazy będzie powodował, że nawet przy stabilnym WIG-u, w kolejnych miesiącach jego roczna dynamika będzie wspinała się na jeszcze wyższe pułapy (o tym dokładniej – w dalszej części artykułu).
Jak te pokaźne postępy polskiego rynku w I półroczu (i zarazem w całym okresie od jesiennego dołka) mają się do sytuacji gospodarczej, rozpatrywanej przez pryzmat dynamiki PKB, czyli najbardziej „twardej z twardych” danych makro?
WIG wyprzedza PKB
Przyglądając się wykresowi zestawiającemu wahania realnego produktu krajowego brutto z roczną dynamiką WIG-u, nietrudno oprzeć się wrażeniu, że w poprzednich latach krajowy rynek akcji perfekcyjnie dyskontował z wyprzedzeniem – które można szacować na umowne cztery miesiące – zarówno post-pandemiczny boom ekonomiczny, jak i późniejsze ostre hamowanie, które w I kwartale br. zepchnęło roczną zmianę PKB do -0,3 proc.
Ponieważ korelacja między WIG i PKB w ostatnich kilku latach była bliska ideału (w dawniejszych dziejach poziom korelacji był zmienny), to aż dosłownie prosi się, by spróbować wywnioskować na tej podstawie, co rynek akcji ma nam do powiedzenia odnośnie koniunktury gospodarczej. Otóż wygląda na to, że jest to wizja … bardzo optymistyczna. Dosłowne potraktowanie naszego wykresu sugerowałoby, że obecna dynamika WIG-u – w końcówce półrocza – dyskontuje, ze wspomnianym wyprzedzeniem, skok rocznej zmiany PKB do … +6 proc. w okolicach IV kwartału (biorąc poprawkę na konwersję między danymi miesięcznymi i kwartalnymi – miesięczne sugerują okolice października).
Rys. 1. WIG zdyskontował silne odbicie PKB w kolejnych kwartałach
Źródło: Qnews.pl, GPW, GUS.
Nie trzeba chyba przekonywać, że taki scenariusz, dotyczący przecież nie tak odległej przyszłości, dramatycznie odbiega w górę od obecnego tzw. konsensusu ekonomistów. Przykładowo, z – podniesionej ostatnio – ścieżki PKB prognozowanej przez ekspertów PKO BP wynika, że co prawda gospodarka faktycznie zacznie wychodzić z dołka z I kwartału, ale jeszcze w II kwartale roczna zmiana PKB była ciągle ujemna, a do IV kwartału dojdzie raptem do +2,7 proc. r/r.
Zaskakująca wizja
A te rozbieżności między bardzo optymistyczną wizją implikowaną przez rynek akcji, a projekcjami ekonomistów, to i tak dopiero część całej opowieści. Pokuśmy się o prostą symulację. Zobaczmy, co stałoby się z 12-miesięczną dynamiką WIG-u, gdyby założyć teoretycznie, że indeks będzie stał w miejscu, na obecnym poziomie. Okazuje się, że w takim hipotetycznym scenariusz WIG znalazłby się w szczytowym punkcie ponad 45 proc. wyżej (!) niż rok wcześniej. To dzieło statystycznego efektu niskiej bazy.
Trzymając się nadal efektu wyprzedzenia (4 miesiące) i korelacji pokazanej na wykresie, taki stan rzeczy sugerowałby, że tempo PKB powinno teoretycznie sięgnąć jakichś … 8 proc. w okolicach przełomu roku. Czyli jak za najlepszych czasów w trakcie post-pandemicznego boomu, napędzanego przez ultra niskie stopy procentowe i zastrzyki fiskalne, zarówno w Polsce, jak i na świecie! Nie trzeba chyba dodawać, że tymczasem obecne realia są zgoła odmienne (stopy w USA i strefie euro najwyższe od lat 2007-08).
Rys. 2. Jeżeli nie dojdzie do większej korekty na rynku akcji, to efekt bazy popchnie 12-miesięczną zmianę WIG-u do poziomów charakterystycznych dla … szczytowego boomu w gospodarce
Źródło: Qnews.pl, GPW, GUS, PKO BP.
Przecierając oczy ze zdumienia wobec tej malowniczej wizji, kreślonej przez krajowy rynek akcji, można dojść do następującego wniosku. Albo prognozy ekonomistów na kolejne kwartały są obecnie dramatycznie zaniżone, albo też rynek przesadził w swym optymizmie odnośnie trajektorii wzrostu gospodarczego.
Racja co do kierunku, ale czy też co do skali?
Być może dodatkowych wskazówek na ten temat należy poszukiwać, odwołując się do kontekstu globalnego. Wskaźnik wyprzedzający OECD dla krajów z grupy G20 w ostatnich miesiącach, częściowo również za sprawą rewizji sięgających wstecz, wykonał wyraźny zwrot. Po okresie kilkunastomiesięcznej zniżki zawrócił w górę, co zdaje się uzasadniać oczekiwania odbicia dynamiki również polskiego PKB.
Również i w tym przypadku nietrudno jednak o diagnozę, że WIG wyszedł daleko do przodu względem rozmiarów odbicia gospodarek sygnalizowanego przez OEDC CLI. Już obecna dynamika krajowego indeksu giełdowego historycznie byłaby skorelowana z dość zaawansowaną – a nie dopiero startującą – zwyżką wskaźnika OECD (a co dopiero, gdyby powrócić znów do wspomnianej wcześniej symulacji dynamiki WIG-u w kolejnych miesiącach).
Rys. 3. Wzrost gospodarczy faktycznie powinien odbijać od dna wg wskaźnika OECD, ale czy WIG nie wyszedł za mocno do przodu?
Źródło: Qnews.pl, GPW, OECD.
Reasumując, wiele wskazuje na to, że krajowy rynek akcji miał w I półroczu dużo racji, dyskontując odbicie dynamiki polskiego PKB w kolejnych kwartałach. Można mieć jednak sporo wątpliwości co do skali tych optymistycznych oczekiwań, z których wynika wizja boomu takiego, jak w okresie post-pandemicznej monetarno-fiskalnej stymulacji.
Powyższy artykuł stanowi zaktualizowaną wersję materiału, jaki ukazał się w Gazecie Giełdy i Inwestorów "Parkiet" - prawa do publikacji zastrzeżone.
