Bądź na bieżąco! Zapisz się na NEWSLETTER
Marcowe posiedzenie amerykańskiego banku centralnego nie przyniosło większych nowości co do perspektyw obniżek stóp procentowych - te mają odbywać się powoli, a szef Fedu Jerome Powell akcentował wysoką niepewność odnośnie polityki administracji Trumpa. Ale w najnowszym komunikacie FOMC (Komitetu Operacji Otwartego Rynku) jest coś innego, wobec czego trudno przejść obojętnie - Fed zdecydował o znacznym spowolnieniu operacji zmniejszania stanu posiadania obligacji skarbowych w swym portfelu.
Przypomnijmy, że od połowy 2022 roku amerykański bank "odchudza" stan posiadania obligacji skarbowych oraz hipotecznych (tzw. MBS), który wcześniej mocno "spuchł" na skutek ogromnego skupu tych papierów po wybuchu pandemii. Owa terapia odchudzająca, okrzyknięta mianem "ilościowego zacieśniania" (QT), polega nie tyle na tym, że Fed aktywnie sprzedaje obligacje, lecz rezygnuje z "rolowania" określonej porcji wygasających w danym miesiącu papierów (czyli nie przeznacza środków z wykupów na zakup nowych instrumentów).
Do tej pory harmonogram QT wyglądał w ten sposób, że bank rolował tylko nadwyżkę z wykupów powyżej miesięcznego limitu 25 mld USD w przypadku obligacji skarbowych oraz 35 mld USD w przypadku MBS. Od kwietnia ten pierwszy limit, dotyczący "skarbówek", zostanie radykalnie obniżony - do 5 mld USD. Innymi słowy, Fed będzie reinwestował dużo większą część środków z wykupów niż do tej pory. QT zostanie więc mocno ograniczone.
Proces stopniowego odchodzenia od QT był już zresztą widoczny wcześniej. Portfel obligacji skarbowych był w największym stopniu odchudzany między jesienią 2022, a początkiem 2024, zaś ostatnio miesięczne spadki stanu posiadania były już wyraźnie mniejsze.
W wyniku trwającego QT cały bilans Fedu skurczył się łącznie o bezprecedensowe 2,2 BILIONY dolarów (dane do lutego). Co ciekawe ten spadek, choć rekordowo duży, wystarczył zaledwie do zredukowania o mniej niż połowę olbrzymiego przyrostu sumy bilansowej z lat 2020-21. Od kwietnia spadek bilansu powinien stopniowo tracić tempo, choć oczywiście nie będzie to jeszcze odwrócenie dotychczasowej tendencji.
Jakie mogą być skutki nadchodzącego spowolnienia QT dla rynków finansowych?
Wydaje się, że jest to relatywnie dobra wiadomość dla amerykańskich obligacji skarbowych, bo Fed będzie ich de facto więcej kupował. Oczywiście zakupy banku to tylko jeden z wielu czynników na tym ogromnym rynku, więc nie należy przypisywać tej kwestii decydującego znaczenia.
A co z akcjami? Zmiany bilansu Fedu uważane są od dawna za czynnik współdecydujący o zmianach płynności w gospodarce (wielkości napływu pieniądza), a im większa (mniejsza) płynność, tym teoretycznie lepiej (gorzej) dla rynków akcji. W praktyce zależność między wahaniami bilansu Fedu, a kondycją np. indeksu S&P 500 jest dość niejednoznaczna, choć bez wątpienia coś jest na rzeczy. Przykładowo, ogromne zakupy obligacji przez bank po wybuchu pandemii były skorelowane z wyjątkowym wystrzałem cen akcji, zaś przejście z QE (ilościowego luzowania) do QT w trakcie 2022 roku mogło przyczynić się do ówczesnej bessy na Wall Street. Trudniej wytłumaczyć natomiast hossę trwającą od jesieni 2022, bo przecież nadal trwa QT - ale może rynkowi wystarczyło po prostu zmniejszanie tempa redukcji bilansu?
Reasumując, ogłoszone przez Fed zmniejszenie tempa redukcji stanu posiadania obligacji skarbowych to duży krok na drodze do całkowitej rezygnacji z QT (zacieśniania ilościowego). Wydaje się, że jest to relatywnie dobra wiadomość dla rynków, które lubią poprawę płynności w systemie finansowym, choć oczywiście nie jest to jedyny ważny czynnik decydujący o koniunkturze.
Tomasz Hońdo, CFA, Quercus TFI S.A.
